Certyfikacja ISO 45001

Dla organizacji, które poważnie podchodzą do poprawy bezpieczeństwa pracowników, zmniejszania zagrożeń w miejscu pracy i tworzenia lepszych, bezpieczniejszych warunków pracy, została opracowana norma PN-ISO 45001:2018-06 Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Wymagania i wytyczne stosowania. 

Dla tych, co pierwszy raz…

Przez dziesięciolecia jako niewyczerpalne zasoby traktowane było powietrze i woda. Następstwem takiego poglądu są dzisiejsze zmiany klimatyczne. Dziewiętnastowieczny kapitalizm jako zasób z którym nie trzeba się liczyć, traktował „zasoby ludzkie”. W dzisiejszych czasach pracodawcy przekonali, że nie rzadko łatwiej jest pozyskać nawet bardzo skomplikowane urządzenia produkcyjne, niż obsługujących je ludzi.

Zatem wniosek nasuwa sam. Najcenniejszym i najbardziej potrzebującym atencji zasobem są ludzie. A ludzie są podatni na wpływ nieprzyjaznych warunków środowiska pracy. W najmniej sprzyjających okolicznościach pracodawca może nie tylko stracić wykwalifikowanych pracowników, ale także zostać obciążony kosztami odszkodowań, a także konsekwencjami przywołanymi w kodeksie wykroczeń czy też kodeksie karnym.

Ponieważ środowiskiem pracy nazywa się przestrzeń pracy, wraz z wyposażeniem w środki i przedmioty pracy, w której pracownik lub zespół pracowników wykonuje pracę, dlatego na bezpieczeństwo w tym środowisku, wpływ mają trzy czynniki:

  • czynnik techniczny
  • czynnik organizacyjny
  • czynnik ludzki

Jednak to człowiek decyduje o sposobie realizacji procesu pracy (czynnik organizacyjny) oraz zastosowanych środkach technicznych. W mikroprzedsiębiorstwie pracodawca sam pełni rolę pracownika. W małym przedsiębiorstwie pracodawca pełni rolę osoby kierującej pracownikami, mając w dyspozycji pracowników. W średnich i dużych przedsiębiorstwach pracodawca ma w dyspozycji osoby kierujące pracownikami, które to zarządzają pracownikami. Im więcej osób zaangażowanych w realizację procesu, tym większego znaczenia nabiera organizacja procesu(ów).

Komitet nr ISO/TC 283 przy Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej (ISO), tworzący zapisy tej normy wychodził z załażenia że należy przede wszystkim koncentrować się na potrzebie tworzenia systemu zarządzania, a nie na zarządzaniu określonymi rodzajami zagrożeń i ryzyka. Aplikacja systemu zarzadzania BHP w oparciu o normę ISO 45001 w organizacji, ma na celu umożliwienie tej organizacji zapewnienia bezpiecznych i zdrowych miejsc pracy, zapobiegania urazom i chorobom zawodowym eliminacji czynników uciążliwych. To z kolei zapewnia firmie ciągłość produkcji oraz wbrew pozorom, niższe koszty wytwarzania.

Zapisane w normie ISO 45001 wymagania podpowiadają, o czym należy pamiętać by właściciel, pracodawca oraz członkowie organizacji byli bezpieczni. Dotyczy to zarówna bezpieczeństwa psycho- fizycznego osób będących pod nadzorem organizacji, jak też poczucia bezpieczeństwa ze strony konsekwencji prawnych. To przyjęte procesy, procedury, mechanizmy, udokumentowane informacje stanowią tego gwarancję.

Najczęściej zadawane pytania

Jakie są podstawy formalno- prawne ?

12 marca 2018r. => ISO publikuje normę ISO 45001:2018

19 czerwca 2018r. => Prezes PKN zatwierdza normę PN - ISO 45001:2018- 06

18 stycznia 2018r. => IAF publikuje dokument - IAF MD 21:2018r. „Wymagania dotyczące przejścia z normy OHSAS 18001:2007 na normę ISO 45001:2018”

4 czerwca 2018 r. => Komunikat PCA nr 261 w sprawie akredytacji jednostek certyfikujących system zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy według normy ISO 45001:2018 oraz stosowania specyfikacji ISO/IEC TS 17021-10:2018 i dokumentu IAF MD 21:2018

07 maja 2019r. => IAF publikuje dokument IAF MD 22:2019 , wyd.2 „Stosowanie  normy ISO/IEC 17021-1 w certyfikacji systemów zarządzania BHP.

 

gdzie:

ISO –  Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej (International Organisation for Standardisation)

PKN - Polski Komitet Normalizacyjny

IAF -   International Accreditation Forum, do którego należą krajowe jednostki akredytujące takie jak: 

DAkkS - Die Deutsche Akkreditierungsstelle GmbH

PCA – Polskie Centrum Akredytacji

Z jakiego powodu te zmiany?

Ustanowienie międzynarodowej normy daje korzyści, których nie dawały dotychczasowe lokalne standardy.

Należą do nich między innymi:

  • Jeden ogólnoświatowy standard – dający jednakowe wymagania dla wszystkich organizacji na świecie. Eliminuje brak zrozumienia krajowych norm np. PN N18001 przez klientów z poza Polski.
  • Układ wymagań normy jest kompatybilny z innymi normami dotyczącymi systemów zarzadzania.
  • Łatwość integracji z innymi systemami zarzadzania;
  • ISO 45001 uwzględnia dotychczasowe doświadczenia w zarządzaniu bezpieczeństwem pracy i ochroną zdrowia i stanowi jednocześnie udoskonaloną wersje powszechnie identyfikowanego standardu BS OHSAS 18001;
  • ISO 45001 podkreśla ujęcie procesowe w organizacji, także w aspekcie BHP;
  • ISO 45001 podkreśla znaczenie dla BHP, procesów zleconych podwykonawcom działających na terenie organizacji;
  • ISO 45001 nakazuje analizę wymagań stron zainteresowanych oraz ich wpływu na BHP;
  • ISO 45001 w jeszcze większym stopniu nakierowana jest na model PDCA tym samym na działania korygujące oraz działania zapobiegawcze, będące następstwem oceny ryzyka i szans BHP w procesach;
  • ISO 45001 daje szansę na pogłębienie współpracy z pracownikami. Obok konsultacji z pracownikami pojawia się prawo do współudziału w decydowaniu w niektórych obszarach związanych z BHP.
Jakie są korzyści?

Korzyści z faktu wdrożenia w organizacji systemu zarzadzania BHP, opartego o wymagania normie PN- ISO 45001:2018- 06, maja różne strony zainteresowane. Można do nich zaliczyć:

Pracowników – którzy, zyskują poczucie bezpieczeństwa, przynależności do organizacji mającej pozytywny odbiór społeczny, możliwość własnego rozwoju / samorealizacji, zadowolenia z pracy.

Osoby kierujące pracownikami – zyskują poczucie bezpieczeństwa jak wszyscy pracownicy, ale także, bardziej stabilny proces za który odpowiadają oraz łatwiejsze zarządzanie nim. Nie bez znaczenia jest także forma asekuracji w zakresie odpowiedzialności karno- skarbowej.

Pracodawcy – zyskują to co zyskuje każda osoba kierująca pracownikami, ale także korzyści strategiczne dla firmy w postaci mniejszej fluktuacji pracowników i ich większego zaangażowania, utożsamianie się pracowników z firmą. Rozwiązania zawarte w normie mogą wreszcie przyczyniać się do wyższej kreatywność i aktywność członków organizacji także w procesie optymalizacji kosztów.

Organizacje, jako osoby prawne mogą płacić niższe składni na ubezpieczenie.

W dużych organizacjach - zyskują pozytywne postrzeganie firmy przez inwestorów (np. notowania na giełdzie, obligacje korporacyjne itp). Łatwiejsze otrzymanie środków z tytułu ubezpieczenia od Towarzystw Ubezpieczeniowych.

Klienci – zyskują gwarancje wspólnej płaszczyzny współpracy, gwarancję na ciągłość i bezpieczeństwo dostaw, a poprzez certyfikat uznanej jednostki certyfikującej niższe koszty w tym np. wynikających z auditów II strony.

Społeczeństwo lokalne zyskuje poczucie bezpieczeństwa poprzez brak negatywnego oddziaływania na mieszkańców.

Społeczeństwo, jako całość – niższe koszty państwa z tytułu kosztów leczenia, rent itp.

Jednostki kontrolujące (PIP, WIOŚ, Inspekcja Sanitarna, Handlowa itp.) – zyskują partnera, który nie wymaga tak dużego zaangażowania w kontrole stanu BHP.

 

Kto odpowiada za BHP w przedsiębiorstwie?

Jakie mogą być rodzaje odpowiedzialności: Porządkowa? Służbowa? Karna? Skarbowa?

a) PRACOWNIK:

  • Art. 52 §1punkt 1 KP. Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia za ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych.
  • Art. 108 § 1 KP. Za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy, pracodawca może stosować: karę upomnienia i karę nagany.
  • Art. 108 § 2 KP. Za nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy lub przepisów przeciwpożarowych, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywanie alkoholu w czasie pracy - pracodawca może również stosować karę pieniężną.

b) OSOBY KIERUJĄCE PRACOWNIKAMI

  • wszystko jak wyżej, oraz
  • Art. 283 § 1 KP. Kto, będąc odpowiedzialnym za stan bezpieczeństwa i higieny pracy albo kierując pracownikami lub innymi osobami fizycznymi, nie przestrzega przepisów lub zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, podlega karze grzywny od 1 000 zł do 30 000 zł.
  • Art. 283 § 2 KP. Tej samej karze podlega, kto…
  1. wbrew obowiązkowi wyposaża stanowiska pracy w maszyny i inne urządzenia techniczne, które nie spełniają wymagań dotyczących oceny zgodności;
  2. wbrew obowiązkowi dostarcza pracownikowi środki ochrony indywidualnej, które nie spełniają wymagań dotyczących oceny zgodności;
  3. wbrew obowiązkowi stosuje:
    • materiały i procesy technologiczne bez uprzedniego ustalenia stopnia ich szkodliwości dla zdrowia pracowników i bez podjęcia odpowiednich środków profilaktycznych,
    • substancje chemiczne i ich mieszaniny nieoznakowane w sposób widoczny i umożliwiający ich identyfikację,
    • substancje niebezpieczne, mieszaniny niebezpieczne, substancje stwarzające zagrożenie lub mieszaniny stwarzające zagrożenie nieposiadające kart charakterystyki, a także opakowań zabezpieczających przed ich szkodliwym działaniem, pożarem lub wybuchem;
  1. wbrew obowiązkowi nie zawiadamia właściwego okręgowego inspektora pracy, prokuratora lub innego właściwego organu o śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym wypadku przy pracy oraz o każdym innym wypadku, który wywołał wymienione skutki, mającym związek z pracą, jeżeli może być uznany za wypadek przy pracy, nie zgłasza choroby zawodowej albo podejrzenia o taką chorobę, nie ujawnia wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, albo przedstawia niezgodne z prawdą informacje, dowody lub dokumenty dotyczące takich wypadków i chorób;
  2. nie wykonuje w wyznaczonym terminie podlegającego wykonaniu nakazu organu Państwowej Inspekcji Pracy;
  3. utrudnia działalność organu Państwowej Inspekcji Pracy, w szczególności uniemożliwia prowadzenie wizytacji zakładu pracy lub nie udziela informacji niezbędnych do wykonywania jej zadań;
  4. bez zezwolenia właściwego inspektora pracy dopuszcza do wykonywania pracy lub innych zajęć zarobkowych przez dziecko do ukończenia przez nie 16 roku życia.
    • Art. 220 § 1 KK

 Kto, będąc odpowiedzialny za bezpieczeństwo i higienę pracy, nie dopełnia wynikającego stąd obowiązku i przez to naraża pracownika na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

c) PRACODAWCA:

Wszystko jak wyżej, oraz

  • Art. 281 KP
  • Art. 282 KP

Obowiązek informacyjny

Każdy Klient, którego system zarządzania certyfikowano w oparciu o normę ISO 45001:2018, zobowiązany jest do bezzwłocznego informowania Jednostki Certyfikującej o wystąpieniu poważnego incydentu związanego z bezpieczeństwem i higieną pracy, na przykład poważnego wypadku lub poważnego naruszenia przepisu prawa, powodującego konieczność zaangażowania kompetentnego organu regulacyjnego.

Zgłoś incydent: info@incydent.tuv-nord.pl 

 

 

Cele zrównoważonego rozwoju

Zapraszamy serdecznie do kontaktu

Adam PrysokSenior Manager ds. Sprzedaży Usług Certyfikacyjnych
+48 32 786 46 40

Tel.: +48 609 716 390
a.prysok@tuv-nord.pl