Skip to content

Ασφάλεια Τροφίμων

Βιολογικοί κίνδυνοι, όπως τα βακτήρια, οι μικροοργανισμοί ή οι ιοί (π.χ. Salmonella, E.Coli) προκαλούν τροφιμογενείς ασθένειες και αποτελούν σοβαρή απειλή για τη δημόσια υγεία. Επομένως είναι σημαντικό όπως εφαρμόζονται οι κανόνες βιομηχανικών πρακτικών και υγιεινής των τροφίμων οι οποίοι καλύπτουν όλα τα στάδια της τροφικής αλυσίδας (από τον αγρό στο τραπέζι).

ISO 22000

Το ISO 22000 είναι διεθνές πρότυπο που καθορίζει τις απαιτήσεις ενός συστήματος διαχείρισης ασφάλειας τροφίμων. Ένα σύστημα διαχείρισης ασφάλειας τροφίμων εφαρμόζεται από οργανισμούς της βιομηχανίας τροφίμων όταν θέλουν να εξασφαλίσουν ότι τα τρόφιμα τους είναι ασφαλή για κατανάλωση από τον άνθρωπο και ότι όλοι οι κίνδυνοι ασφάλειας των τροφίμων είναι ελεγχόμενοι.

Το πρότυπο ISO 22000 εκδόθηκε από τον Διεθνή Οργανισμό Τυποποίησης (ISO) και ενσωματώνει τις: 

  • απαιτήσεις του HACCP,
  • απαιτήσεις της ισχύουσας νομοθεσίας,
  • γενικές αρχές των συστημάτων διαχείρισης,

δημιουργώντας έτσι ένα ολοκληρωμένο, παγκοσμίως αναγνωρισμένο, πρότυπο ασφάλειας τροφίμων. Το πρότυπο απευθύνεται σε όλους τους οργανισμούς που εμπλέκονται στην εφοδιαστική αλυσίδα, δηλαδή:

  • στον πρωτογενή τομέα (εκτροφή ζώων, παραγωγή φυτικών προϊόντων),
  • στον δευτερογενή τομέα (μεταποίηση για παραγωγή τροφίμων και ζωοτροφών),
  • σε οργανισμούς / επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην αποθήκευση, διανομή, χονδρική και λιανική πώληση και
  • σε οργανισμούς/επιχειρήσεις που παρέχουν υποστηρικτικές υπηρεσίες (προμηθευτές υλικών συσκευασίας, εξοπλισμού, προϊόντων καθαρισμού, πρόσθετων υλών, απεντομώσεις – μυοκτονίες κλπ.)

 Τα σημαντικότερα οφέλη για μια επιχείρηση από την πιστοποίηση κατά ISO 22000 είναι:

  •  η συμμόρφωση με τη σχετική εθνική και κοινοτική νομοθεσία,
  • η εναρμόνιση με κοινά αποδεκτές πρακτικές παραγωγής τροφίμων,
  • η μείωση των αστοχιών και ο εντοπισμός των εσφαλμένων πρακτικών,
  • η ετοιμότητα της επιχείρησης στην αντιμετώπιση διατροφικών κρίσεων (αποφυγή συνεπειών φήμης και δαπανηρών οικονομικών συνεπειών),
  • η ενίσχυση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών για τα προϊόντα της επιχείρησης,
  • η συνεχής βελτίωση της επιχείρησης,
  • το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην αγορά.

FSSC 22000

Το FSSC 22000 είναι ένα σχήμα πιστοποίησης που βασίζεται στο πρότυπο ISO 22000 το οποίο παρέχει το γενικό πλαίσιο και τις απαιτήσεις για τη διαχείριση της ασφάλειας των τροφίμων, ενώ παράλληλα περιλαμβάνει και τις απαιτήσεις της σειράς του ISO/TS 22002 (όπως το ISO/TS 22002-1,22002-4 κ.λπ.) για τα προαπαιτούμενα προγράμματα (PRPs), που είναι κρίσιμα για την εφαρμογή του συστήματος ασφάλειας τροφίμων.

Ωστόσο, το FSSC 22000 εισάγει και επιπλέον απαιτήσεις που καθιστούν τη διαδικασία πιστοποίησης πιο αυστηρή και οργανωμένη, καλύπτοντας και νέες τάσεις και απαιτήσεις της βιομηχανίας τροφίμων. Αυτές οι επιπλέον απαιτήσεις αφορούν κυρίως τη διαδικασία πιστοποίησης, τις ρυθμίσεις για την συνεχιζόμενη βελτίωση, την εμπλοκή της διοίκησης, και την τεκμηρίωση και παρακολούθηση της συμμόρφωσης.

Το FSSC 22000 είναι αναγνωρισμένο από την  Παγκόσμια Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (GFSI), με βάση τις απαιτήσεις που καθορίζονται στο G.F.S.I. Guidance Document.

Εταιρίες τροφίμων που εφαρμόζουν ήδη το πρότυπο ISO 22000, μπορούν να πιστοποιηθούν σύμφωνα με  το FSSC 22000 ενσωματώνοντας και εφαρμόζοντας στο ήδη υπάρχον Σύστημα Διαχείρισης Ασφάλειας Τροφίμων τις απαιτήσεις τόσο των προδιαγραφών ISO/TS 22002, όσο και των πρόσθετων στοιχείων των επιπλέον απαιτήσεων του FSSC 22000.

Πλαίσιο Ορθής Γεωργικής Πρακτικής

Tο GLOBALG.A.P. αποτελεί κοινή προσπάθεια επιχειρήσεων του Ευρωπαϊκού λιανεμπορίου τροφίμων και αγροτικών προϊόντων με στόχο τη θέσπιση κανόνων κοινής αποδοχής και την ανάπτυξη πλαισίου Ορθής Γεωργικής Πρακτικής.

 Το GLOBALG.A.P. έχει ως στόχους:

  • τη θέσπιση κανόνων κοινής αποδοχής σε παγκόσμιο επίπεδο, την ανάπτυξη πλαισίου Ορθής Γεωργικής Πρακτικής (G.A.P.),
  • τη συνεχή βελτίωση και κατανόηση της ορθής πρακτικής,
  • τη μείωση της χρήσης χημικών,
  • τη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της γεωργικής βιομηχανίας και
  • την ανοιχτή επικοινωνία καταναλωτών και παραγωγικών κλάδων συμπεριλαμβανομένων των παραγωγών και των εξαγωγέων - εισαγωγέων.

Το Πλαίσιο Ορθής Γεωργικής Πρακτικής (G.A.P.) συμπεριλαμβάνει την εφαρμογή:

  1. ολοκληρωμένων συστημάτων καταπολέμησης εχθρών (IPM),
  2. ολοκληρωμένων συστημάτων διαχείρισης καλλιεργειών (ICM).

Το GLOBALGAP IFA καλύπτει όλη τη γεωργική διαχείριση των παραγωγών: βοδινού, αρνιού, γαλακτοκομικών προϊόντων, χοιρινού, πουλερικών κλπ. 

Στις απαιτήσεις δίδεται έμφαση στα εξής:

  • Υγιεινή και Ασφάλεια στο χώρο Εργασίας,
  • Συσκευασία των προϊόντων στο χωράφι,
  • Διατήρηση της ιχνηλασιμότητας,
  • Ολοκληρωμένη καταπολέμηση, και στο
  • Χειρισμό του προϊόντος στο συσκευαστήριο.

Για την πιστοποίηση βάσει GLOBALG.A.P. υπάρχουν οι ακόλουθες απαιτήσεις για κάθε κατηγορία επιθεώρησης:

Κατηγορία 1η: Απαιτήσεις για την Πιστοποίηση Μεμονωμένου Παραγωγού

  • Ετήσια εσωτερική επιθεώρηση σύμφωνα με τις απαιτήσεις του πρωτοκόλλου GLOBALG.A.P. (από τον παραγωγό),
  • Τουλάχιστον μία ετήσια τακτική επιθεώρηση σύμφωνα με τις απαιτήσεις του πρωτοκόλλου GLOBALG.A.P. από τον φορέα πιστοποίησης,
  • 10% έκτακτες επιθεωρήσεις στο σύνολο των επιθεωρήσεων που έχει διεξάγει ο φορέας πιστοποίησης.

Κατηγορία 2η: Απαιτήσεις για την Πιστοποίηση Ομάδας Παραγωγών

  • Η ομάδα παραγωγών θα πρέπει να τηρεί εγχειρίδιο ελέγχου και διαδικασιών,
  • Όλα τα μέλη της ομάδας θα πρέπει να λειτουργούν κάτω από το ίδιο σύστημα,
  • Όλα τα μέλη της ομάδας επιθεωρούνται από εσωτερικό ή εξωτερικό επιθεωρητή,
  • Η εσωτερική επιθεώρηση περιλαμβάνει όλα τα κρίσιμα σημεία του GLOBALG.A.P. και πραγματοποιείται σε ετήσια βάση,
  • Το προς επιθεώρηση δείγμα παραγωγών για την πιστοποίηση είναι ίσο με την τετραγωνική ρίζα του συνόλου των παραγωγών (οδηγός IAF),
  • 10% έκτακτες επιθεωρήσεις στο σύνολο των επιθεωρήσεων που έχει διεξάγει ο φορέας πιστοποίησης.

Βιολογικά Προϊόντά

Η πιστοποίηση βιολογικών προϊόντων αφορά επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους παρακάτω τομείς:

Φυτική Παραγωγή

  • Φρούτα και ξηρούς καρπούς,
  • Κηπευτικά υπαίθρου και θερμοκηπίου,
  • Σιτηρά και Όσπρια,
  • Βιομηχανικά φυτά,
  • Φυτικά είδη για παραγωγή ζωοτροφών,
  • Φαρμακευτικά και αρωματικά φυτά,
  • Συλλογή άγριων φυτικών ειδών,
  • Πολλαπλασιαστικό υλικό,
  • Μανιτάρια.

Ζωική Παραγωγή

  • Γάλα και κρέας αιγοπροβάτων και βοοειδών,
  • Χοιρινό κρέας,
  • Αυγά και κρέας πουλερικών,
  • Μέλι και μελισσοκομικά προϊόντα.

Μεταποίηση

  • Γαλακτοκομικά και τυροκομικά,
  • Προϊόντα κρέατος,
  • Προϊόντα φρούτων και λαχανικών,
  • Λίπη και Έλαια,
  • Αρτοποιήματα και άλευρα,
  • Προϊόντα ζαχαροπλαστικής,
  • Ζυμαρικά,
  • Οίνοι και ποτά,
  • Ζωοτροφές,
  • Ζύμες σε τρόφιμα ή σε ζωοτροφές,
  • Δραστηριότητες αποθήκευσης, εμπορίας και εισαγωγής.

Τα βιολογικά προϊόντα ελέγχονται και πιστοποιούνται σύμφωνα με το νομοθετικό πλαίσιο της ΕΕ και συγκεκριμένα του κανονισμού 848/2018 (ΕΕ) για την βιολογική παραγωγή και την επισήμανση των βιολογικών προϊόντων. Ο κανονισμός αυτός ορίζει ότι την ευθύνη για την πιστοποίηση των βιολογικών προϊόντων αναλαμβάνουν ιδιωτικοί αμερόληπτοι φορείς πιστοποίησης όπως η TÜV CYPRUS, οι οποίοι αξιολογούν την ορθή εφαρμογή των κανόνων παραγωγής βιολογικών προϊόντων.